معرفی سیستم ضد عفونی کننده ماوراء بنفش (UV)

[H.Mirsane]

معرفی سیستم ضد عفونی کننده ماورا بنفش(uv) در مورد دستگاه ضد عفونی کننده ماورابنفش( uv) حتما اطلاعاتی داشته و یا موارد کاربرد آنها برایتان پیش آمده است.در این تاپیک قصد آشنایی بیشتر با این وسیله و مرور موارد کارکرد آن را داریم.اصل مقاله فوق در سایت peteducation درج گردیده است.

نویسنده: ساسان سعیدی

[H.Mirsane]

بخش اول:

وظیفه دستگاه uv چیست؟

کاربرد این دستگاه در جلوگیری از گسترش عوامل بیماریزا از یک ماهی،سنگ زنده ، مرجان و یا بی مهرگان به سایر آبزیان سالم از طریق جریان آب است.این وسیله اگر به درستی عمل کند موجودات ریز شناور در آب را خواهد کشت و البته بر روی انگلهای متصل به اندامهای ماهی(به طور مثال مرحله بالغ انگل ich) و یا جلبکهای قرار گرفته بر روی سنگها اثری ندارد.

دستگاه uv چگونه عمل می کند؟

این دستگاه با بهره گیری از لامپهای فلورسنت ضد باکتری و تولید نور با طول موج حدود 254 نانومتر باعث ایجاد جهش و تغییرات ژنوم باکتریها و تک یاختگان شده و از رشد و تکثیر آنها جلوگیری می کند.

نویسنده: ساسان سعیدی

[H.Mirsane]

بخش دوم :

فاکتورهای موثر بر عملکرد UV چیست؟

فاکتورهای متفاوتی بر عملکرد این دستگاه موثرند که از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد

1- اندازه و نوع موجود زنده:

از لحاظ تئوری این دستگاه توانایی نابودی باکتریها،ویروسها،جلبکها و تک یاختگان را دارد اما برای موجودات بزرگتر مثل تک یاختگان از میزان بالاتر اشعه استفاده شود.از طرف دیگر مقاومت گونه های مختلف یک گونه در مقابل اشعه یکسان نیست و به طور مثال بعضی از باکتریها نسبت به اشعه مقاومتر هستند.

2-میزان نفوذ اشعه ماورا بنفش:

اگر اشعه ماورابنفش در آب نفوذ نکند هیچگاه موثر نخواهد بود.کدورت آب می تواند ب راین نفوذ تاثیر گذاشته و در واقع آب کدر تر موجب کاهش نفوذ می گردد.بنابر این دستگاه را پس از مراحل فیلترهای فیزیکوشیمیایی قرار می دهند تا به آب شفافتری دسترسی داشته باشیم(البته این تنها دلیل این جانمایی نیست).میزان شوری آب نیز موثر است و بطور کلی اشعه در آب شیرین تر نفوذ بیشتری دارد.تمیز بودن لامپ از دیگر عوامل موثر است.عامل دیگر فاصله آب عبوری از لامپ دستگاه است.اشعه ماورا بنفش دستگاههای UV تنها به عمق 5 میلی متری آب شور نفوذ می نمایند.

3-قدرت لامپ:

میزان اشعه تولید شده وابسته به قدرت دستگاه است.لامپهای با قدرت بیشتر(وات بالاتر)اثر گذاری بهتری دارند.طول عمر لامپ نیز مهم بوده و نباید بیش از 6 ماه از عمر کارکرد آن گذشته باشد.و در آخر نور ماورابنفش تولید شده در دماهای 40 تا 43 درجه سانتیگراد بیشترین کارایی را د ارد.

4-مدت زمان تماس لامپ با آب(زمان روشنایی دستگاه)

هر چقدر این زمان بیشتر باشد تاثیر آن افزایش خواهد داشت و هر چقدر دبی آب کمتر باشد به زمان بیشتری نیاز است.طول لامپ مورد استفاده و حجم آب تانک مورد نظر نیز در این میان اهمیت دارد و تانکهای با حجم آب بیشتر زمان بالاتری را برای روشنایی دستگاه نیاز دارند.اگرچه محاسبه این زمان با توجه به تفاوت حجم و غلظت آب آکواریومهای مختلف متفاوت است اما به صورت تقریبی با فرمول زیر محاسبه می شود:

دبی دستگاه (لیتر بر ساعت) / 9.2 *حجم تانک(لیتر) =میزان ساعت روشنایی لامپ دستگاه

در محاسبه حجم تانک حتما میزان حجم سامپ را نیز حساب کرده و البته میزان مواد مصرفی ساگپ و صخره های داخل آکواریوم را نیز حساب کرده و از حجم کلی کم نمایید.
برای محاسبه دبی دستگاه کافی است میزان دبی پمپی که به دستگاه uv متصل می نمایید را حساب کنید(با قرار دادن یک ظرف یک لیتری در پایین پمپ و روشن نمودن آن میزان زمان پر شدن ظف را به ثانیه اندازه گرفته سپس آنرا به لیتر در ساعت تقسم نمایید.)

نویسنده: ساسان سعیدی

[H.Mirsane]

بخش سوم

سیستم uv در کدام نوع از آکواریومها استفادهخ می شود و مزایای آن چیست؟

این سیستم ممکن است در هر نوع از آکواریومها استفاده شود با این حال در آکواریومهایی که موجودات تازه به آن معرفی می شوند،تانکهایی که برای ذخیره و نگهداری از آبزیان استفاده می شوند و یا تانکهای با حجم زیاد سنگ زنده و تانکهای چندتایی که از یک سیستم فیلتراسیون استفاده می کنند کارامد تر هستند.در مخزنهای منفرد این سیستم در منترل بیماریهای عفونی(اگر در مخزن موجود باشد)کمک می نماید.

محدودیت استفاده از uv چیست؟

اول آنکه باید بدانیم این سیستم به هیچ عنوان جایگزینی برای سیستمهای فیلتراسیون ،تعویض آب و یا کنترل مننده چرخه نیتروژن نبوده بلکه کارکرد ویژه خود را به عنوان پشتیبان کننده سلامت آب (از لحاظ عوامل بیماریزا) بر عهده دارد.
این سیستم در برابر جلبکهای رشته ای و یا سایر آبزیان غیر شناور کاربردی ندارد.
در زمان قبل از تثبیت سیکل آکواریوم نباید استفاده گردد زیرا باکتریهای مفید آب هنوز به طور کامل در بین اجزا تشکیل دهنده فیلتر و کف ماسه ای مستقر نگردیده اند(در آب شناور هستند)و ممکن است به قیمت نابودی آنها تمام شود.
در زمان استفاده از داروها نیز به دلیل وجود احتمال تغییرات غیر طبیعی در ترکیب داروها این سیستم باید خاموش گردد.
این مسئله بخصوص در مورد داروهای با پایه مس اهمیت دارد زیرا اشعه ماورابنفش می تواند زنجیره های ترکیبی داردهای حاوی مس را شکسته و ایجاد یونهای مس نماید که از خود مس کشنده تر هستند.
جریان کم دبی دستگاهها اغلب برای تانکهای با حجم بالا مناسب نبوده و برای این امر باید از دستگاههای با توان بالاتر لامپ(بالاتر از 40 وات) استفاده گردد.
استفاده از این دستگاه در مخزنهای خیلی کوچک نیز به دلیل ایجاد گرما مناسب نبوده و مستلزم استفاده از چیلر می باشد.

چه مدلهایی از uv وجود دارد؟

با توجه به جریان آب انواع آن متفاوت بوده بعضی به صورت عمودی و بعضی دیگر به صورت افقی نصب می شوند و یا حتی بعضی به صورت سری و یا موازی قرار می گیرند ولی جدیدترین آنها انواعی است که به صورت مارپیچی طراحی شده اند تا بیشترین گردش آب را داشته باشند.

سایز مناسب دستگاه برای آکواریوم چقدر است؟

برای این کار باید دستگاهی انتخاب شود تا متناسب با حجم مخزن باشد و بتواند موجودات مزاحم را نابود سازد.اکثر تولید کنندگان راهنماییهایی را در بروشور محصولات ارایه می دهند ولی در انتخاب یک دستگاه مناسب موارد زیر اهمیت دارند:
بازده لامپ:بعضی دارای بازده 100% و بعضی 60% هستند.
موجود زنده هدف:باکتری،ویروس، تک یاخته


وضوح آب:شفاف یا کدر




Manufacturer/Model Watts Maximum Gallons Maximum Flow Rate


Aqua Ultraviolet 15 500 700
Angstrom 2537 30 500 750
Double Helix 36 500 500
Emperor Aquatics 65 400 952
Emperor Aquatics 80 400 1049 1059

هر گالن برابر با 4.5 لیتر می باشد.
واحد دبی (Flow Rate) لیتر بر ساعت است.

نویسنده: ساسان سعیدی